Siostra Edyta Wesołowska: Kanoniczki Ducha Świętego są w Polsce 800 lat

Mija 800 lat obecności  Zgromadzenia Kanoniczek Ducha Świętego w Polsce. Jakie były początki?

Zakon został sprowadzony do Polski z Wiednia, jak podaje Jan Długosz: „Zakon Szpitalny Świętego Ducha sprowadził z Wiednia dla Krakowian w 1220 roku biskup krakowski Iwo Odrowąż, osadzając go na podkrakowskim Prądniku i powierzając jego członkom posługę w ufundowanym przez siebie szpitalu. Wyposażył klasztor w ziemię, dziesięciny oraz w instytucje dochodowe jak młyny, jatki (miejsce gdzie handlowano mięsem), browary.” Następnie biskup Jan Prandota w 1244 r. przeniósł szpital i klasztor do Krakowa. Pod koniec XIII wieku powstały duchackie szpitale w Kaliszu, Sandomierzu i Sławkowie. W szpitalach tych bracia i siostry Zakonu Ducha Świętego, nazywani w Polsce popularnie duchakami i duchaczkami, pełnili posługę najbardziej potrzebującym.

Był moment zagrożenia dla zakonu.

Tak, związane to było z czasami zaborów, zakony były wtedy kasowane, tak też stało się z nami początkowo zabroniono przyjmowania kandydatek, siostry umierały, w Krakowie została tylko jedna siostra Marta Zalewska. Jednak zrządzeniem Ducha Świętego udało się odrodzić kanoniczki. Proces odrodzenia żeńskiej gałęzi Zakonu Ducha Świętego został sfinalizowany przez Administratora Diecezji Krakowskiej ks. Mateusza Gładyszewicza. Z jego inicjatywy pochodzą pisma, wydane z Konsystorza generalnego powołujące s. Martę Zalewską na przełożoną. Zgłosiły się nowe kandydatki i w dniu 27 października 1851 roku S. Marta zaczęła tworzyć wspólnotę razem z nimi, a ich mistrzynią została s. Salezja Bilczyńska – wizytka, która po ukończeniu przez kandydatki nowicjatu i złożeniu ślubów, wróciła do własnego klasztoru. Odrodzona żeńska gałąź Zakonu – Siostry Kanoniczki Ducha Świętego de Saxia – zaczęła się stopniowo rozwijać. Siostry rozpoczęły prowadzenie szkoły i internatu dla ubogich dziewcząt. Po roku 1919 zaczęły powstawać kolejne wspólnoty poza Krakowem min. w Chmielniku, Proszowicach, Pacanowie. Obecnie mamy kilkanaście domów w Polsce, a także wspólnoty w Rzymie, na Ukrainie oraz w Afryce, gdzie siostry pracują na trzech placówkach misyjnych prowadząc szpitale, centra zdrowia, przychodnie. Afryka rozwija się dynamicznie, jest tam sporo powołań.

Jak wygląda posługa sióstr w diecezji kieleckiej?

W diecezji mamy wspólnoty w Chmielniku, Busku Zdroju, Pacanowie i Proszowicach. W Pacanowie znajduje się placówka opiekuńczo-wychowawcza, czyli Dom Dziecka, budowany jest tam nowy dom dla dwóch grup dzieci. W Chmielniku, Busku, Pacanowie jest kilka sióstr, które katechizują, ale też posługują przy kościołach: są organistkami, zakrystiankami oraz pomagają ludziom starszym, chorym i potrzebującym. Wielką radością jest dla nas służenie człowiekowi. Nasz charyzmat miłosierdzia realizujemy poprzez opiekę nad człowiekiem od poczęcia do naturalnej śmierci, prowadzimy domy samotnej matki, okna życia, przedszkola,  katechizujemy dzieci i młodzież oraz prowadzimy domy opieki dla osób starszych.

Duchowość zakonu skierowana jest na Ducha Świętego. Jak to wygląda w praktyce?

Dzień rozpoczynamy od Hymnu do Ducha Świętego „ O Stworzycielu Duchu przyjdź!”, codziennie odmawiamy Koronkę do Ducha Świętego, Sekwencję, mamy też Nowennę przed Zesłaniem Ducha Świętego i inne modlitwy do Trzeciej Osoby Trójcy Świętej. Oblicze cierpiącego Chrystusa staramy się za przykładem bł. Gwidona z Montpellier naszego Założyciela dostrzegać w bliźnich, z tej prawdy wynika szczególny kult Jezusowego Oblicza. Wzorem oddania się Bogu i uległości Duchowi Świętemu w życiu wewnętrznym i wypełnieniu posłannictwa miłości miłosiernej jest dla nas Maryja, zasłuchana w natchnienia Ducha Świętego Pocieszyciela i Ojca Ubogich, gotowa nieść pociechę bliźnim. Nasza duchowość pomaga nam w przeżywaniu więzi z Bogiem z czego wypływa nasze apostolstwo, życie przeplecione modlitwą i służbą.

Przypomnijmy dary i owoce Ducha Świętego.

Dary to nadprzyrodzone uzdolnienia, dzięki którym chrześcijanin staje się zdolny do poznawania i wypełniania woli Bożej w swoim codziennym życiu. Dary  pomagają także wytrwać w łasce Bożej oraz pokonać ludzkie słabości. Dzięki nim osiągamy pełniejszą dojrzałość i otwieramy się w szczególny sposób na działanie samego Boga. Otrzymujemy je na Chrzcie świętym, a Bierzmowanie jest ich dopełnieniem i umocnieniem. Natomiast Owoce Ducha Świętego, odzwierciedlają proces wzrostu i dojrzałości duchowej i przychodzą  jako rezultat stałego oddawania życia Jezusowi i Duchowi Świętemu, to jest to, co my dajemy Bogu przy współpracy z łaską Bożą.   Powinniśmy w naszym życiu owocować: miłością, radością, pokojem, uprzejmością, łagodnością. Każda z sióstr duchaczek nosi specyficzny krzyż duchacki, który symbolizuje dary i owoce Ducha Świętego. Krzyż ten ma dwie poprzeczne belki. Wszystkie końcówki belek są rozdwojone, co daje symbol dwunastu owoców Ducha Świętego. Natomiast siedem części krzyża symbolizuje 7 darów Ducha Świętego. Interpretujemy także nasz duchacki krzyż w ten sposób, że są to dwa złączone krzyże: Jezusa i mój. Jeśli swój krzyż złączę z krzyżem Jezusa, wtedy moje życie zaowocuje. Owoce Ducha powstają na drzewie krzyża.

Jak wyglądają obchody Jubileuszu?

Jubileusz 800 lecia na ziemiach polskich obchodzimy pod patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Jubileusz rozpoczął się w październiku 2019 roku w Krakowie i potrwa do listopada tego roku. Poszczególne domy indywidualnie obchodzą swoje uroczystości. Nasz dom w Proszowicach obchodził je w listopadzie 2019  roku, ponieważ był połączony z 90-leciem jego powstania. Jeśli trwająca epidemia i związane z nią obostrzenia nie przeszkodzą, to chciałybyśmy zorganizować na jesieni centralną uroczystość jubileuszową. Dodam, że w związku z Rokiem Jubileuszowym w naszych kaplicach zakonnych, zarówno wierni jak i my, mamy przywilej uzyskania odpustu zupełnego pod zwykłymi warunkami. Osoby w podeszłym wieku, chorzy mogą uzyskać ten odpust, jeśli włączą się duchowo w obchody jubileuszowe, ofiarując Miłosiernemu Bogu swoje modlitwy i cierpienia oraz doświadczane przez nich niewygody życia.

            Na koniec chciałabym zaprosić i zachęcić do modlitwy do Ducha Świętego. Warto odkryć Ducha Świętego, który jest w naszym sercu, który jest osobą, Najmilszym Gościem, niestety często zapomnianym. Nawet krótka, spontaniczna modlitwa: „Przyjdź Duchu Święty!” lub:  „Duchu Święty Boże, poddaję duszę moją na Twoje działanie!” sprawi, że będzie On nam pomagał i działał w naszym życiu, że poprowadzi nas we właściwym, dobrym kierunku - w stronę wieczności. Zapraszam na naszą stronę internetową www.kanoniczki.pl jak również Facebook : Siostry Kanoniczki Ducha Świętego oraz Instagram.

Dziękuję za rozmowę.

Katarzyna Bernat