Święto kultury żydowskiej w dawnym sztetlu

Chmielnik do II wojny światowej był jednym z największych sztetli, czyli polsko – żydowskich miasteczek Kielecczyzny, zamieszkałym w ponad 80 procentach przez ludność żydowską. Spotkania z kulturą żydowską zorganizowano po raz dwunasty. Z kameralnej imprezy doroczne święto – zawsze w trzeci weekend czerwca - przeistoczyło się w wydarzenie rozpoznawalne w całym kraju, które chętnie odwiedzają tysiące gości. Nowoczesne muzeum – Ośrodek Edukacyjno – Muzealny „Świętokrzyski Sztetl” – jedyne takie w regionie, to efekt m.in. Spotkań i cierpliwego przypominania kultury żydowskiej, historii sztetli.

Tegoroczna dwudniowa impreza będzie się odbywała w Chmielnickim Centrum Kultury, w dawnej synagodze – obecnie Ośrodku Edukacyjno – Muzealnym „Świętokrzyski Sztetl” oraz na ulicach miasteczka, a także na cmentarzu i w kościele.

W sobotę w godzinach popołudniowych zaplanowano promocję albumu dokumentującego dorobek cyklicznej imprezy: Spotkania z Kulturą Żydowską oraz wkład ludzi i środowisk ją tworzących. Odbędzie się także wernisaż wystawy malarstwa i grafik Cezarego Zbrojewskiego, która będzie udostępniona na babińcu synagogi, a na zakończenie – koncert Leopolda Kozłowskiego, zwanego ostatnim klezmerem Galicji, twórcy m.in. muzyki do filmu „Austeria” czy muzyki getta do „Listy Schindlera”. Muzykowi będą towarzyszyły Renata Świerczyńska i Marzena Trzebińska. Tańce inspirowane muzyką żydowską zaprezentuje zespół „Kamena”.

Spotkania w niedzielę, zgodnie z tradycją wielu lat, rozpoczyna kadisz przy lapidarium z macew na cmentarzu żydowskim przy ul. Mruczej, z udziałem przedstawicieli ambasady Izraela i społeczności żydowskiej. Swój udział zapowiedział m.in. Majer Mały – ostatni potomek żyjących chmielnickich Żydów. W kościele parafialnym będzie sprawowana Msza św. za dawnych i obecnych mieszkańców Chmielnika, połączona z modlitwą za ofiary Holocaustu. Po niej zaplanowano koncert muzyki poważnej w wykonaniu Artura Jaronia i towarzyszących mu artystów. Część oficjalną, z udziałem m.in. wiceambasadora Izraela – Nadava Eschara i wojewody świętokrzyskiego – Bożentyny Pałki – Koruby, zakończy złożenie wiązanek kwiatów pod symbolicznym Drzewem Pamięci, wygrawerowanym na elewacji dawnej synagogi. Chmielnik spodziewa się także gości z partnerskiego miasta w Serbii (Blace).

Wokół synagogi organizatorzy planują przywołać atmosferę dawnego sztetla. Będą stragany serwujące m.in. czulent, będzie garncarz i tzw. żywy obraz przypominający postać Jankiela z „Pana Tadeusza”, będą klezmersi, czapkarze, sprzedawcy bibelotów, lokalni twórcy itp. W tym dniu na rynku wystąpi także zespół „Chmielnikers” oraz odbędzie się koncert pt. „Wokół Anatewki”. Nastąpi również rozstrzygnięcie konkursów dla uczniów szkół województwa świętokrzyskiego: „Nasi sąsiedzi Żydzi” oraz VI Młodzieżowego Konkursu Piosenki Żydowskiej.